Gedaanteverwisselingen
Groot is de variatie aan werk dat afkomstig is uit de drukkerij van H.N. Werkman: van het gangbaarste handelsdrukwerk in ruime oplagen tot de vele druksels die stuk voor stuk uniek zijn. Werkman gebruikte daarin steeds dezelfde drukkersmaterialen: hij herkende als het ware het artistieke potentieel van die nuchtere spullen, die onontbeerlijk waren voor de dagelijkse gang van zaken in zijn bedrijf.
Beeld: Charles Péguy, Prière pour nous autres charnels, 1941, handpers, sjabloon en handrol op papier, 20 x 14,8 cm (de vijfde uitgave van De Blauwe Schuit). Particuliere collectie.
In de eerste wisselexpositie in Werkmans Bovenkamer wordt dat gegeven geïllustreerd aan de hand van een aantal zeer verschillende soorten kunst- en drukwerk: een filmaffiche, misschien wel het vergankelijkste soort drukwerk uit Werkmans drukkerij (en daardoor nu buitengewoon zeldzaam); een druksel, als andere uiterste van het spectrum; en het omslag van een van de bekendste uitgaven van De Blauwe Schuit, als voorbeeld van de brede categorie drukwerk waarin Werkman de grenzen van typografie en vormgeving verkende. Op het eerste gezicht hebben deze werkstukken niet veel gemeen, maar een kastje met houten biljetletters uit de drukkerij-nalatenschap legt het verrassende verband bloot.